Η συγκρότηση και λειτουργία των Συμβουλίων Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ.) προβλέπεται από το Ν.4030/2011 και κάθε Περιφερειακή Ενότητα με αρμοδιότητα την εξέταση προσφυγών των πολιτών κατά των πορισμάτων των ελεγκτών δόμησης, κατά των πράξεων και παραλείψεων των Υπηρεσιών Δόμησης και ασκούν τις αρμοδιότητες των πρώην Συμβουλίων Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος (ΣΧΟΠ).
Τα ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ ως Συλλογικά Όργανα λειτουργούν ανεξάρτητα από τις Υπηρεσίες Δόμησης για λόγους διαφάνειας και αμεροληψίας. Η συγκρότησή τους γίνεται με απόφαση του αρμόδιου Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ο ρόλος του οποίου περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο στη συγκρότηση των ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ.
Η σύνθεση των ΣΥΠΟΘΑ είναι πενταμελής και αποτελείται από :
- Τον Πάρεδρο του γραφείου του ΝΣΚ στην έδρα της Π.Ε. του Συμβουλίου, ως Πρόεδρο. Σε περίπτωση διαπιστωμένης αδυναμίας ορισμού ως Προέδρου του Συμβουλίου του Παρέδρου, επιτρέπεται η συγκρότηση του Συμβουλίου και χωρίς αυτόν. Ως Πρόεδρος ορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου, Μηχανικός Προϊστάμενος της αρμόδιας Διεύθυνσης για θέματα πολεοδομίας & χωροταξίας της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
- Μηχανικό Προϊστάμενο της Δ/νσης Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού της οικείας Π.Ε.
- Δικηγόρο του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου, που επιλέγεται με κλήρωση από τα μητρώα που τηρούνται σε κάθε Π.Ε. και συντάσσονται με τη γνώμη του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου.
- Μηχανικό εκπρόσωπο του ΤΕΕ, που επιλέγεται με ηλεκτρονική κλήρωση από την κατηγορία ΙΙΙ των ελεγκτών του Μητρώου του άρθρου 12.
- Μηχανικό, εκπρόσωπο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων.
Στις περιπτώσεις που αποφάσεις των ΣΥΠΟΘΑ θεωρούνται ως αρνητικές για τον πολίτη, ο νομοθέτης δίνει το δικαίωμα της απλής διοικητικής προσφυγής για λόγους νομιμότητας ή της προσβολής της απόφασης κατά την ακυρωτική διαδικασία στα αρμόδια Διοικητικά Δικαστήρια.